Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đang lên kế hoạch cho chuyến thăm Trung Quốc. Một cựu tướng lĩnh hàng đầu và một số nhà lập pháp chỉ trích bước đi này, cảnh báo rằng chuyến thăm sẽ làm suy yếu đáng kể lợi ích chiến lược của Israel.

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu trong cuộc gặp tại Đại lễ đường nhân dân Trung Quốc ở Bắc Kinh năm 2013. (Ảnh: GOP)

Ngày 27/6, báo Zman Yisrael đưa tin rằng Israel và Trung Quốc đang trao đổi về một cuộc gặp giữa Thủ tướng Netanyahu với Chủ tịch Tập Cận Bình và các quan chức cấp cao khác, nhưng thời gian chưa được ấn định. Theo các nguồn tin ngoại giao, chuyến thăm nhằm thể hiện với Washington rằng ông Netanyahu có những lựa chọn ngoại giao khác.

Văn phòng của ông Netanyahu xác nhận thông tin, cho biết Washington đã được thông báo về kế hoạch thăm từ 1 tháng trước, đồng thời khẳng định quan hệ giữa Israel và Mỹ đang ở mức “cao nhất từ trước đến nay”.

Cựu giám đốc tình báo quân đội IDF Amos Yadlin, người có quan hệ thân cận với các cơ quan quốc phòng Mỹ, cho rằng kế hoạch này có vẻ bắt chước Ả Rập Xê-út, sau khi Trung Quốc làm trung gian dẫn đến việc nối lại quan hệ giữa vương quốc này và Iran, một thỏa thuận mà Riyadh được cho là muốn gửi tín hiệu rằng họ có các lựa chọn ngoại giao khác khi Mỹ xoay trục khỏi Trung Đông.

“Đây là một bước đi sẽ gây tổn hại chứ không thúc đẩy lợi ích của Israel. Nếu ai đó trong nhóm cố vấn của thủ tướng nghĩ rằng sẽ thông minh khi hành động như (Thái tử Ả Rập Saudi) bin Salman và đến Trung Quốc để chọc tức Biden và cho ông ta thấy rằng Israel có một lựa chọn chiến lược khác, thì đó sẽ là sai lầm nghiêm trọng và không hiểu tầm quan trọng của sự cạnh tranh giữa các siêu cường địa chính trị của thế kỷ 21”, Yadlin viết trong một loạt tweet.

Theo cựu quan chức tình báo này, Israel không giống Ả-rập Xê-út, vì Riyadh không nhận được hàng tỷ đô la hằng năm từ hỗ trợ quân sự của Mỹ, không phụ thuộc vào quyền phủ quyết của Mỹ tại Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc, không phụ thuộc vào bảo lãnh tài chính của Mỹ, và không có các hệ thống vũ khí tiên tiến nhất của Mỹ.

“Israel cần chính quyền Biden để thúc đẩy các mục tiêu chiến lược của mình: Ngăn chặn Iran sở hữu vũ khí hạt nhân và đưa Ả Rập Xê-út vào tiến trình bình thường hóa”, ông Yadlin nói đến thỏa thuận hòa bình tiềm năng giữa Israel và Ả-rập Xê-út.

Vị tướng nghỉ hưu nhấn mạnh rằng Trung Quốc thường bỏ phiếu chống lại Israel tại Liên Hợp Quốc, lâu nay vẫn ủng hộ Palestine và có quan hệ “liên minh chiến lược” với Iran. Ông cũng cho rằng Trung Quốc không thể sánh được với Mỹ về “hợp tác an ninh, chiến lược và hoạt động”, đồng thời nhấn mạnh các cam kết từ trước của Israel về việc không bán vũ khí hiện đại cho Trung Quốc để tránh làm lộ công nghệ của Mỹ.

Việc lên kế hoạch cho chuyến thăm của ông Netanyahu đến Bắc Kinh diễn ra vào thời điểm quan hệ giữa Israel và Mỹ đang trục trặc, khi chính quyền của Tổng thống Joe Biden ngày càng thẳng thắn chỉ trích các chính sách của Israel.

Ông Netanyahu muốn Nhà Trắng gửi lời mời thăm, nhưng bị Tổng thống Biden từ chối, trong bối cảnh Washington không ủng hộ những nỗ lực của chính quyền Israel nhằm cải cách tư pháp, chính sách ở Bờ Tây và khả năng Mỹ sẽ tiến đến một thoả thuận hạt nhân với Iran.