Bà Nguyễn Thị Thanh Nhàn, cựu Chủ tịch AIC, bị cáo buộc đã chỉ đạo cấp dưới xây dựng "quân xanh, quân đỏ" để độc diễn đấu thầu thiết bị y tế ở Bệnh viện Sản Nhi Quảng Ninh.

Bà Nhàn cùng 13 người vừa bị VKSND Tối cao truy tố về tội Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng. Trong số này có Nguyễn Hồng Sơn, cựu phó tổng giám đốc AIC; Đỗ Văn Sơn, cựu kế toán trưởng; Trương Thị Xuân Loan, cựu trưởng ban 3; Nguyễn Anh Dũng, anh trai bà Nhàn; Hoàng Đình Sơn, cựu phó giám đốc Ban Quản lý dự án các công trình y tế (Sở Y tế Quảng Ninh).

Bị can Lương Văn Tám, cựu giám đốc ban quản lý dự án Sở Y tế Quảng Ninh và Lê Thị Phú, cựu phó phòng quản lý giá Sở Tài chính, bị truy tố tội Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.

Chủ tịch AIC Nguyễn Thị Thanh Nhàn trước khi bỏ trốn. Ảnh: AIC

Theo cáo trạng, bà Nhàn là người thành lập và điều hành mọi hoạt động của Công ty AIC. Khi biết Sở Y tế Quảng Ninh mở thầu dự án mua sắm trang thiết bị cho Bệnh viện Sản - Nhi Quảng Ninh với tổng mức đầu tư gần 240 tỷ đồng, bà Nhàn đã tìm cách để AIC trúng các gói thầu. Thời gian thực hiện từ năm 2013 đến 2015.

Theo kế hoạch, bà Nhàn chỉ đạo Loan liên hệ với Ban quản lý dự án để thống nhất về thông số kỹ thuật, cấu hình, đơn giá trang thiết bị y  tế trong danh mục mua sắm. Khi dự án được phê duyệt, căn cứ yêu cầu của bà Nhàn, các nhân viên AIC lấy danh mục thiết bị y tế đã có model, xuất xứ nhưng chưa có thông số kỹ thuật, cấu hình, đơn giá.

AIC sau đó liên hệ các hãng sản xuất thu thập thông số và đơn giá từng loại thiết bị để về xây dựng lợi nhuận dự kiến. Tất cả được chuẩn bị từ trước khi tham gia dự thầu để đảm bảo trúng thầu và đạt lợi nhuận bà Nhàn đề ra.

Nhà chức trách cho rằng bà Nhàn biết AIC không đủ năng lực tài chính để tham dự thầu theo yêu cầu nên chỉ đạo Sơn kế toán trưởng điều chỉnh số liệu báo cáo tài chính năm 2010-2012 đưa vào hồ sơ dự thầu. AIC bị cáo buộc đã cung cấp các thông tin không trung thực về năng lực tài chính, làm sai lệch kết quả lựa chọn nhà thầu, gian lận trong đấu thầu.

Khi dự thầu, bà Nhàn chỉ đạo cấp dưới mua tất cả hồ sơ mời thầu sau đó lập hồ sơ dự thầu cho AIC và Công ty Mopha (quân đỏ) và các công ty quân xanh khác. Nhằm "độc diễn đấu thầu", AIC tự nộp hồ sơ cho mình và các công ty quân xanh, quân đỏ để có đủ số lượng hồ sơ dự thầu theo quy định. Từ đó AIC và Mopha trúng toàn bộ 6 gói thầu của dự án, trị giá 232 tỷ đồng.

VKS xác định, bà Nhàn hiện bỏ trốn ra nước ngoài, cảnh sát đã phát lệnh truy nã nhưng không có kết quả. Tuy nhiên căn cứ vào lời khai của những người khác cùng kết luận giám định có đủ cơ sở xác định bà Nhàn đã chỉ đạo thuộc cấp thông đồng, trúng 6 gói thầu, gây thiệt hại cho Nhà nước 50 tỷ đồng.

Theo cơ quan điều tra, một trong những trợ thủ đắc lực của bà Nhàn là Nguyễn Thị Thu Phương, Trưởng bộ phận thư ký tài chính AIC. Phương được bà Nhàn phân công điều hành một số công ty "quân xanh" trong hệ sinh thái AIC như Mopha, Bất động sản Phúc Hưng, Công nghệ cao, Uy tín toàn cầu.

Nhiệm vụ chính của Phương là lập hồ sơ dự thầu cho liên danh các công ty "quân xanh" để tạo điều kiện cho AIC trúng thầu. Phương chỉ đạo dùng tiền của AIC chuyển vào các công ty này để đủ điều kiện về tài chính dự thầu vì thực chất đây toàn công ty "ma", không có hoạt động kinh doanh.

Khi bị khởi tố, Phương đã bỏ trốn và đến ngày 28/7 ra đầu thú. Trong quá trình lấy lời khai, Phương không thừa nhận hành vi phạm tội, nhà chức trách cho hay.

Để AIC dễ dàng trúng các gói thầu, VKS xác định còn có sự tạo điều kiện và thiếu trách nhiệm của các bị can thuộc cơ quan quản lý Nhà nước.

Bị can Lương Văn Tám, Giám đốc ban Quản lý dự án, được phân công phụ trách mua sắm trang thiết bị nhưng chưa thực hiện đầy đủ nhiệm vụ được giao. Ông Tám bị cáo buộc do tin tưởng cấp dưới tham mưu nên đã ký hợp đồng thanh lý, quyết toán các gói thầu mua sắm mà không yêu cầu cung cấp báo cáo kết quả thẩm định giá khiến việc xác định giá các gói thầu không đúng giá trị thực tế. Hành vi này gây thiệt hại cho Nhà nước 50 tỷ đồng tại 6 gói thầu.

VKS xác định trong quá trình điều tra bà Nhàn cùng Nguyễn Hồng Sơn, Trương Thị Xuân Loan, và Nguyễn Thị Tích, Tổng giám đốc Công ty Mopha, đã bỏ trốn nên gây khó khăn cho giải quyết vụ án. Cảnh sát đã ra quyết định truy nã, phát thư kêu gọi ra đầu thú nhưng đều không có kết quả

"Nếu các bị can này tiếp tục bỏ trốn, VKS coi đó là từ bỏ quyền tự bào chữa và vẫn đưa ra truy tố để xét xử theo quy định pháp luật", cáo trạng nêu.

Đây là vụ án thứ 3 bà Nhàn bị xử lý hình sự nhưng hiện trốn truy nã. Cuối năm 2022, với vai trò là chủ mưu vụ án vi phạm quy định đấu thầu, đưa nhận hối lộ xảy ra ở Bệnh viện Đa khoa Đồng Nai, bà Nhàn bị TAND Hà Nội phạt 30 năm tù. Ở vụ án thứ hai đang điều tra, bà Nhàn cũng bị cáo buộc vi phạm đấu thầu tại Trung tâm Công nghệ sinh học TP HCM.